KAYIP SESLERİN İZİNDE / NUR İÇÖZÜ / RADİKAL KİTAP EKİ / (05. 08. 2002)

Ağaçlar konuşursa…

Çocuklar çevrelerindeki her şeyle konuşur, her şeyin de konuştuğunu düşler. Çocuklar için yazanlar da aslında pek farklı sayılmazlar

KAYIP SESLERİN İZİNDE
Mavisel Yener, Bu Yayınevi, 2002, 152 sayfa.

Çocuk ve gençlik yazını, giderek çoğalan yazar adları ve kitaplarıyla sayısal anlamda en verimli dönemlerini geçiriyor sanırım. Hemen hemen her meslek dalından anne – babalar, nineler, öğretmenler ve (aslında sevindirici bir şeydir ki,) arkeologlar da kalemlerini bilemişler kitap üzerine kitap yayımlıyorlar. Ancak tüm bu kitap bolluğu içinde yazınsal niteliğiyle ve kurgulama tekniğiyle öne çıkan eser sayısı pek de fazla değil.

Kurumlar için de çocuk edebiyatı dikkat çekici bir konu olsa gerek. Bir bakıyorsunuz küçük bir beldenin, edebiyatsever belediye başkanı her nedense ve ne ilgisi varsa çocuk öyküleri yarışması düzenleyivermiş. Ya da bir sanayi kuruluşu, yıllık tanıtım programı içinde böylesi bir yarışmaya yer vermiş. Bu tip yarışmaların nasıl duyurulduğu, kaç kişinin katıldığı bilinmez, ama ödüllü kitaplarıyla ortaya çıkan yazar sayısında hızlı bir artış olduğu kesin. Kurumların edebiyata, hele çocuk okurlara yönelmesi, onları özendirmek için çaba göstermesi son derece sevindirici elbette. Ancak güçlü kuruluşların okuma sevgisinin yerleşmesi için çok daha farklı yöntemler uygulamasın ve gayret göstermesi gerektiği kanısındayım. Özendirici olduğunu asla inkar edemeyeceğimiz yarışmaları ise, bu konuyla doğrudan ilgili olanların üstlenmesi, çocuk yazını açısından çok daha olumlu sonuçlar getirecektir.

Bu Yayınevi, çocuk edebiyatı yarışmalarını geleneksel hale getiren ve nitelikli yapıtların ön plana çıkmasını sağlayan ender yayınevlerinden biri. 2001 Çocuk Edebiyatı Roman Yarışması’nda tanıdık bir imzanın, Mavisel Yener’in romanı birincilik ödülünü aldı. Mavisel Yener de, aslında çok ödüllü bir yazar. Daha önceki yıllarda kazandıklarının yanı sıra 2001 yılı Samim Kocagöz ve 13. Ömer Seyfettin Öykü Ödülü birinciliğini de katmış ödülleri arasına. Çocuk yazınında kalemiyle varolma savaşımı veren genç yazarlar için yarışmalar iyi bir başlangıç kuşkusuz. Ancak Yener’in, yazın dünyasında kendini kanıtlaması için artık yarışmalara gereksinimi olduğunu sanmıyorum.

Mavisel Yener’in kalemiyle ilk, ‘Mavi Elma’ öyküsünde tanıştım. Çocuklar için inanılmaz bir fantastik kurgu sergilemişti. Birincilik ödülünü aldığı romanıyla yine düş gücünün sınırlarını zorlamış. Her zaman gölgesine sığındığınız, dostlarınızla buluşup altında çay içtiğiniz bir ağacın konuştuğunu düşünebiliyor musunuz? Belki masallarda olası, ancak Yener’in romanında oluşturduğu bilimsel ortamda da, bir çınar ağacının tıpkı bir kasetçalar gibi sesleri yansıttığını görüyoruz. Üstelik ağaç önemli tarihi olaylara tanıklık etmiştir. Öyle ki, Mustafa Kemal’in okul yıllarına kadar uzanıyor aktarılan sesler. O günlerin sosyal yaşamı, işgal yılları ve kurtuluş arayışları satırlarda beliriyor.

Aslında romanın kahramanı Barış, güzel bir tatil geçirme düşlerini kurarken kendisini bu ilginç serüvenin içinde buluveriyor. Babasının üniversitedeki çalışmaları nedeniyle İzmir’den İstanbul’a gelen Barış, kentin güzelliklerini keşfetmeyi düşünürken beklenmedik bir serüvenin ortasında kalıyor. üniversitede incelemeye alınan yaşlı bir ağacın, gövdesindeki halkalar arasına gizlenen sesler, bir dönemin sosyal ve psikolojik yaşamına ışık tutarken gizli bir hazinenin de ipuçlarını verince olay yurt dışında bile yankı buluyor. Sonuçta İstanbul sokaklarında heyecanlı bir kovalamacadır başlıyor. Çocuklar çevrelerindeki her şeyle konuşur. Çevrelerindeki tüm varlıkların da onlarla konuştuğunu düşlerler. Çocuk öyküleri yazarları için de durum pek farklı sayılmaz. Yazar çocuğun dünyasına ne denli yakınsa, bu olguyu satırlarına öylesine başarılı yansıtır. Bu konuda Yener’in hiç zorlanmadığı hemen anlaşılıyor.

Mavisel Yener, ‘Kayıp Seslerin İzinde’ ile okurlarına farklı bir kurmaca dünya sunuyor. Temiz bir dil, akıcı bir anlatım ve küçük küçük heyecanlarla tetiklenmiş bir serüven. Kısacası tatil için iyi bir arkadaş…